Kippenpoep

Vaak gestelde vragen over ziekten en voortplanting, naslag- en bewaaronderwerpen.
Gebruikersavatar
monique
Berichten: 11423
Lid geworden op: 25 sep 2002 19:17
Land: nederland
M/V: V
Locatie: hoeksche waard

Kippenpoep

Berichtdoor monique » 01 dec 2011 13:34

Wat we kunnen leren van kippenpoep

Omdat (kippen)ontlasting ons veel kan vertellen, hier een topic met wat info over kippenpoep.
Er is ontzettend veel over te schrijven en je kunt ontzettend diep op allerlei kwalen en wat dat met de ontlasting doet ingaan, maar ik heb in deze Faq geprobeerd wat basis weetjes te bundelen.
Misschien verstandig om dit topic te lezen als je niet op hetzelfde moment een boterham met pindakaas,chocopasta, een bord spaghetti of vla aan het eten bent….er staan namelijk ook foto’s bij!

Wat verstaan we onder normale kippenpoep?

Om abnormale kippenpoep te herkennen moeten we wel eerst weten hoe normale kippenpoep eruit ziet.
Normale kippenpoep heeft de vorm van wat de grootte en diameter van de darm weergeeft en wordt in een compact hoopje geproduceerd.
Samen met de ontlasting wordt er ook een hoeveelheid urinezuur /uraten (gekristalliseerde urinezouten) en kalk geproduceerd.
De uraten zijn een bijproduct van de nieren en zijn normaal gesproken spierwit als ze droog zijn. Ze zijn krijtachtig van structuur en ze kunnen in grote variëren van piepklein tot groter, en zich uitspreiden. Het is normaal dat er enige kleurverschillen te zien zijn gedurende de dag. Door sommige voeders kan het wat crème gekleurd eruit zien.


Kortom, een hoopje kippenpoep bestaat uit een ontlasting en een urine gedeelte. Het normaliter wit/beige stukje in het hoopje kippenpoep is dus de ‘’urine.’
Kippen plassen dus niet zoals we dat bij onszelf of andere zoogdieren kennen.
Grofweg mag gezegd worden dat normale kippenpoep bruin/groen en alles daartussen van kleur is. Maar afhankelijk van wat er gegeten is kan de kleur ook veranderen.

Afbeelding

Afbeelding

NB Omdat er vaak gesproken wordt over mest, noem ik vanaf hier de kippenpoep, kippenmest, en daarmee wordt het hele hoopje inclusief urine deel bedoeld. (behalve bij blinde darm mest, die heeft geen urine deel)
Als ik het heb over ontlasting duid ik op het verteerde voeding gedeelte uit de darmen, zonder dus het urine deel, wat soms om verwarring te voorkomen apart benoemd moet worden.

Blinde darm mest of diarree?

Hierover bestaat nogal eens verwarring.
Kippen produceren mest uit de hoofddarm en mest uit de blinde darm. Blinde darm mest zoals we dat dus noemen, wordt (heel vaak) nogal eens ten onrechte aangezien voor diarree.
Blinde darm mest is anders van substantie, kleur en reuk als de ‘’gewone’’ kippenmest. Een goede omschrijving vind ik nog steeds de flats ‘’hopjesvla’’ Zo ziet blindedarmmest eruit, al kan de kleur ook wel wat verschillen van karamel tot chocolade.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding
Blinde darm mest in combi met gewone darm mest


Diarree, of…waterige of dunne mest??

Allereerst bij kippen gebruik je niet snel de term diarree, eerder ‘’dunne of waterige mest’’ Het komt namelijk niet heel vaak voor bij vogels/kippen dat ze diarree hebben. Om waterige of dunne mest te herkennen is het dus belangrijk om te weten hoe normale mest en blinde darm mest er van een kip uit ziet.

Een kip heeft ‘’diarree’’ als de ontlasting geen vaste substantie heeft, maar qua substantie eruit ziet als bijv ‘erwtensoep’. (kan soms nog dunner zijn, nl zo dun als water). Dunne of afwijkende mest komt best heel veel voor bij vogels en kippen.
Een normale hoop ontlasting waarbij een grote hoeveelheid urine (plas water erbij) te zien is, zijn waterige uitwerpselen maar geen diarree! (immers de ontlasting is normaal van substantie, maar omdat het urinedeel geen compact wit kapje is, maar vloeibaar, maakt het de hele mest waterig)

Afbeelding
Goed te zien op deze foto is hoe het ontlasting gedeelte normaal is van consistentie (maar niet van kleur), maar het urine gedeelte te waterig is

Bij diarree is de ontlasting niet compact maar waterig. Uitwerpselen waarbij veel urine te zien is (en wat niet eenmalig of van korte duur is) kan wijzen op een ziekte, zoals een nieraandoening, maar meestal is het een gevolg van een verhoogde wateropname (warm weer, of waterbak was omgegooid dus dorstig) of het eten van grote hoeveelheden vruchten en/of groenten of ander nat voedsel. Ook bij stress kunnen de dieren even snel een poepje laten vallen waarbij het urinedeel nog niet voldoende geconcentreerd is en dus te waterig is.
(Natuurlijk zijn er ook tal van andere kwalen te bedenken, maar dat is eerder zaak voor een goede kippendokter)
Afbeelding

Afbeelding
Mooi voorbeeldje waarbij het ontlasting gedeelte ook te nat is, al is op de tweede foto ook duidelijk de oorzaak te zien; wormen!

NB Natte of dunne mest is meestal aan de darmen toe te schrijven en niet meteen een nier probleem.

Kleur van de mest

Zoals al eerder beschreven is de kleur van de mest normaliter bruin tot bruingroen. Afhankelijk van wat de kip gegeten heeft, is dat soms terug te zien aan de kleur van de ontlasting.
Een goed voorbeeld is de paarse hoopjes als de kip bijvoorbeeld bramen of bosbessen heeft gegeten.
Opvallend (knal) groen wordt de mest van kippen die niet lekker zijn en niet of nauwelijks meer eten. Dit komt omdat de gal die ook met de ontlasting naar buiten komt dan de mest groen kleurt en omdat er nauwelijks gegeten is, is er niks anders dat die opvallende groene kleur compenseert.
Gifgroene mest kan op kippenziekten duiden, zo ook belletjes en schuimige mest (ook als het om blinde darm mest gaat)

Bloed in de mest

Als er bloed te zien is in de mest wordt er vrijwel altijd meteen geroepen dat er sprake is van coccidiose.
Terecht overigens, want inderdaad zijn er enkele typen coccidiose bij de kippen, die bloed in de ontlasting kunnen veroorzaken (let wel dat betekent dat er ook typen zijn die geen bloed veroorzaken en dat kippen met coccidiose niet altijd bloed in de ontlasting hoeven te hebben, zie daarvoor ook de faq coccidiose).
Maar er kunnen ook andere oorzaken aan de hand zijn.
Over het algemeen mag aangenomen worden dat een volwassen kip geen coccidiose meer oploopt omdat dit echt een jonge kippen ziekte is en volwassen kippen een weerstand opbouwen tegen coccidiose (uitzonderingen daargelaten)tenzij kippen op jonge leeftijd niet in aanraking gekomen zijn met coccidiose.
Het is dus zaak om verder te kijken (en ontlasting onderzoek te laten doen!) dan alleen naar coccidiose.

Ook capillaria, een ziekteverwekkende haarworm kan bloed in de ontlasting geven. Ook deze is via ontlastingsonderzoek te traceren.
Met name hennen, kunnen ook door het leggen van eieren bloed in de mest krijgen.
Als een hen bijv een kapot ei legt doordat er iets mis gaat, kan het voorkomen dat haar eileider beschadigd wordt door een stuk eierschaal. Dit kan een bloeding (bloedinkje) geven in de eileider.
Omdat zowel eileider, urine leider en darm uitmonden in de cloaca, kan het bloed uit de eileider in de cloaca sijpelen en met het eerst volgende hoopje mest mee naar buiten komen, waardoor het lijkt alsof er bloed in de ontlasting zit. Ook kan een te groot ei de cloaca doen “uitscheuren” waardoor er wat bloed bij de mest kan zitten.
Bloed in de ontlasting zit vaak ook door de hele ontlasting heen, kijk nauwkeurig.

In principe zou een bloedinkje veroorzaakt door een stukje eischaal snel over moeten gaan en je dus al snel geen bloed meer in de mest moeten zien.

Ikzelf heb echter 1 keer meegemaakt bij een hen dat bloed bleef aanhouden en na sectie bleek de hen een eiconcrement of tumor in de eileider te hebben.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Eiconcrement of tumor wat de oorzaak van het bloed op bovenstaande foto's geweest is.
Ik geef het alleen mee als mogelijke oorzaak als alles uitgesloten is en het bloeden blijft aanhouden, ik denk niet dat het vaak voor komt.

Als bloed zwart is, betekent het dat het aan het begin van het spijsverteringsstelsel iets mis is, want verteerd bloed wordt zwart.

Ontlasting onderzoek

Om met name darmparasieten zoals coccidiose en wormen vast te stellen kun je eenvoudig een ontlasting onderzoek laten doen door je dierenarts (en tegenwoordig kan dat ook online via van alles). Bij een ontlasting onderzoek wordt er gekeken naar de aanwezige coccidieen (eitjes van de protozo) en wormen eitjes. Op deze manier kan men zien met wat voor parasiet je kip besmet is en hoe erg de infectie mogelijk is. In ontlasting onderzoeken zit nog al eens verschil. Er kan een direct preparaat gedaan worden (meteen onder de microscoop) en er kunnen eerst handelingen verricht worden, waardoor je zoveel mogelijk eitjes onder de microscoop krijgt, en die methode is betrouwbaarder dan een direct preparaat.

Wat is belangrijk om te weten over een ontlasting onderzoek?

Omdat het aantal eitjes dat afgegeven wordt door de wormen niet altijd constant is, bevat niet elk kippenhoopje constant - het zelfde aantal eitjes. Als je dus wilt weten of je kip wormen heeft, zet deze dan een nachtje apart in bijv een bench, hok of doos. Van alle hoopjes poep die er in die paar uur tijd geproduceerd zijn, neem je een klein beetje en dat doe je in bijv een boterhammenzakje of een schoon potje. Het wit van het hoopje is dus urine, daarin zitten geen wormeneitjes, dus is het zinloos om het witte gedeelte te laten onderzoeken, maar het kan geen kwaad om het erbij te hebben. Het verstoort de test niet. (dus bij twijfel kan je het hele hoopje nemen)
Tot slot, zorg ervoor dat de mest zo vers mogelijk is als het bij de dierenarts wordt afgeleverd.

Toegevoegd door Martine op 16/05/2013:
Hier enkele voorbeelden van kippenpoep die wormen bevatten.
Bijna zeker lintwormen daar de gelijkenissen erg groot zijn met de foto's die je halverwege ziet staan in onderstaand artikel.
http://www.kynethologie.nl/Kippenpagina ... NINGEN.pdf

De foto's zijn genomen door Paul (Centauri167) en hij gaf ons toelating deze te gebruiken.
Bij behandeling met een ontwormingsmiddel kwamen ook dode wormen af.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Hier foto's van spoelwormen in de kippenpoep.
Foto's gemaakt door Klaas (buldog)

Afbeelding

Afbeelding


Tot slot, zie voor meer info over wormen, de FAQ wormen, en er is ook een FAQ over oranje slierten in de mest
Laatst gewijzigd door lnge op 16 nov 2017 14:05, 8 keer totaal gewijzigd.
Reden: Foto's aangepast

Terug naar “FAQ's (vaak gestelde vragen)”



Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 7 gasten